Onlangs weer een mindfulnesstraining afgerond. Er werd aan de deelnemers gevraagd: wat heb je er nu van opgestoken? Ondertussen ben ik zelf al een paar jaar met mindfulness bezig en vond ik heb een goed moment om zelf ook eens te kijken wat ik uit mindfulness haal. Waarom blijf ik dit doen? Wat maakt dat het ondertussen een levensstijl geworden is?

Daarnaast krijg ik vaak te horen dat mindfulness niets is voor personen met autisme. Of het moet een aangepaste versie zijn zodat deze mensen het snappen. Annelies Speck schreef een heel boek over mindfulness voor personen met autisme.
Ik deel hier mijn ervaring met mindfulness. Het gewone programma zonder enige speciale aanpassing voor personen met autisme.

Mindfulness is met open, milde aandacht kijken. Het is dus geen relaxatieoefening en ook geen nobel doel om naar te streven. Het is met een bepaalde manier van aandacht kijken. Niet meer en niet minder. Voor mezelf was dit kijken een openbaring.

Door echt te kijken naar mijn leven zag ik waar ik botste, waar aanpassingen nodig waren en wat ik nodig heb om optimaal te functioneren. Best raar, om op je 35ste eigenlijk pas te beginnen beseffen wat je in je leven nodig hebt om gelukkig te zijn. Om te functioneren vanuit wat ze dan je authentieke zelf noemen. En des te meer ik echt ging leven naar mijn eigen moreel compas des te gelukkiger ik werd. Des te gemakkelijker het leven werd. En des te meer energie ik kreeg om te spenderen in het leven.

Geen eenvoudige opdracht. Want concreet moest ik heel wat omgooien in mijn leven. Ten eerste besefte ik meer dan ooit dat ik veel, heel veel meer, rust nodig heb dan de standaard persoon. Met af en toe een half uurtje om een  tas koffie of thee te drinken kom ik er niet. Ik moet hele blokken, halve dagen, rust inplannen om effectief te recuperen van alle indrukken/prikkels die ik constant opneem. Dat wil zeggen halve dagen helemaal voor mezelf. Niet gaan winkelen, niet naar de kapper ondertussen, geen kinderen om me heen, geen klusjes in huis, …. tijd voor mezelf om te herstellen. Maandagmiddag ga ik bijvoorbeeld twee uurtjes slapen om te bekomen van het weekend. Doe ik dit niet dan ben ik dagen niet te genieten.

Dit wil natuurlijk ook zeggen dat ik niet kan gaan werken. Werk betekent voor mij zo een overprikkeling dat ik rechtstreeks de autistische depressie of burn-out inga. Een harde waarheid om te slikken want op zich heb ik altijd genoten van mijn werk. Tot ik er jaren geleden letterlijk bij neestortte en het gedaan was. Te lang blijven doorgaan en mijn eigen noden genegeerd. Les geleerd! En door de mindfulness uiteindelijk ook begrepen hoe dit allemaal kwam. Weer een puzzelstukje van mijn leven dat op zijn plaats viel.

Als persoon met autisme heb ik altijd zeer veel moeite gehad met vrienden maken. Heel het sociaal communicatieve is echt moeilijk voor mij. Zo heb ik nu weer een situatie waarin iemand zo vaag is dat ik eigenlijk helemaal niet weet wat er bedoeld wordt. Waarom kunnen mensen niet gewoon zeggen wat ze bedoelen? Waarom altijd met die fluelen handschoenen rond de pot draaien zodat de boodschap zo ver zoek is dat ik ze gewoon niet meer zie? Het is de standaard methode van spreken voor de neurotypische mensen (de normalen onder ons). Maar ik krijg er grijs haar van.
Dit met gevolg dat ik een vrij geïsoleerd leven had en een zeer klein sociaal netwerk. Minder mensen betekent ook minder flaters en minder gekwetst worden. Of zo dacht ik toch.
Mindfulness gaf me het inzicht dat ik ook basis menseslijk respect verdien. Dat ik niet over me heen moet laten lopen. Dat ik veilig mag zijn, zowel emotioneel als fysiek. En dat ik mijn leven niet door anderen moet laten bepalen omdat die het wel beter zullen weten. Respect voor wie ik ben en zelfbeschikkingsrecht – een basis waar ieder van ons recht op heeft. Ik heb ervoor moeten vechten en dit doe ik nog steeds.

Het betekende heel concreet dat ik (voor de 800ste keer) opgekomen ben voor mezelf. Uitgelegd dat ik met respect wil behandeld worden. Dat ik eigen beslissingen in mijn leven wil maken zonder hiervoor verantwoording te moeten geven of toestemming nodig te hebben van de mensen om me heen. Het betekende ook dat ik het voor de eerste keer echt doorzette. De mensen die me echt respectloos bleven behandelen, die me geen eigen keuzes laten maken, de mensen die me een slecht gevoel bleven geven – deze mensen heb ik losgelaten. Hoe moeilijk ook, hoeveel ik ook van hen hou. Het is een toxische situatie waar ik onderuit moest. Tijd om mijn eigen pad te bewandelen.

Ik hoorde het vele keren: geen werk, veel rust en mensen loslaten – dit verkleint toch alleen maar je wereld. Je trekt je terug in je eigen veilige huis en de rest verwaterd. Is dit nu leven?

JA

Ik heb me inderdaad teruggetrokken. Ik heb de tijd genomen om helemaal tot mezelf te komen. Om, zoals zo mooi in de psychologie omschreven, mijn eigen moreel compass te vinden. Om mezelf te vinden. Om te bekomen van alle trauma’s die ik meemaakte. Om het verleden te verwerken en los te laten (zo goed en kwaad als gaat).
Van daaruit ben ik als een feniks herrezen.

Eenmaal ik voldoende inzicht had in mezelf en hoe ik functioneerde ben ik terug beginnen bouwen. Ik hield van mijn werk maar functioneer niet binnen een standaard tewerkstelling. Oké, als dat de uitgangssituatie is, dan zoeken we iets wat wel bij me past. Ik doe ondertussen vrijwilligerswerk bij praktijk dorp 3 . Ik werk er als ervaringsdeskundige inzake autisme en begeleid er ouders die kinderen met autisme hebben. Deze organisatie was zo vriendelijk om met mij samen te zitten en te bekijken wat ik nodig heb om wel te functioneren. Wat kan er voor mij wel? Nu werk ik ongeveer 4 uur per week binnen deze setting.

Verder merk ik dat ik meer en meer gepassioneerd ben in het geven van vorming, opleiding, gespreksmomenten rond autisme. Hierin zoek ik dan ook mijn weg om dit op mijn eigen manier vorm te geven. Ik deed al meerdere vormingsavonden, gespreksavonden en activiteiten en dit smaakt naar zoveel meer.

Op deze manier maak ik me weer nuttig in de maatschappij op een manier die bij me past.

Verder ben ik als een blok achter mijn kinderen gaan staan die allebei ook autisme hebben. Beide hebben zeer veel begeleiding nodig. De buitenwereld ziet hen als beleefd, goed functionerende kinderen. Autisme – dan toch niet zo erg, hoor je dan. Ze moesten eens weten wat er allemaal voor nodig is om dit waar te maken. Professionele begeleiding, medicatie en gigantisch veel extra begeleiding van mezelf voor zaken waar ‘de gewone mens’ zelfs niet bij stilstaat. Ik heb het eens opgeschreven, 20 tot 30 uur per week extra aandacht is geen uitzondering. Dat op zich is een full-time job. Eentje die ik met heel veel liefde doe.

Tot grote verassing van mezelf gebeurde er iets ongelooflijks. Doordat ik leefde vanuit mijn eigen interesses, vanuit mijn passies, vanuit mijn eigen wereldvisie ging ik ook meer en meer energie overhouden. Energie die ik dan in hobby’s stak. En op die manier creëerde ik wonderwel een groter sociaal netwerk dan ik voorheen had. Een sociaal netwerk met vrienden die me echt accepteren voor wie ik ben. Die me respectvol behandelen.

Mindfulness redde mij. Het gaf mij het inzicht, de moed en de kracht om te kiezen voor mezelf. Hoe meer ik de tijd nam om echt met open milde aandacht te kijken hoe meer ik de trauma’s uit het verleden kon plaatsen. Hoe meer ruimte ik kreeg om mezelf te ontdekken. En de vrienden die ik in heel dit proces kreeg ondersteunde me in het nemen van stappen om mijn leven om te gooien.

Mindfulness is geen magie. Het is geen relaxatie. Het is geen zweverig gedoe. Mindfulness is keihard werken. Het is durven om echt – open – mild – te kijken naar datgene wat er is. Ik leerde aanvaarden wat ik niet kan veranderen. Ik leerde veranderen wat ik kon veranderen. En ik had het geluk onderweg enkele mooie mensen tegen te komen.

Voor hen die interesse hebben gekregen in mindfulness: ik leerde het van deze prachtige dame.
Martine Schrage
Website te vinden via de link.